Η δίαιτα 5:2, επίσης γνωστή και ως διατροφή νηστείας, είναι σήμερα μία από τις πιο δημοφιλείς δίαιτες. Έγινε ευρύτερα γνωστή και διαδόθηκε από τον Βρετανό γιατρό και δημοσιογράφο, Michael Mosley.

Εκείνος ήταν που την ονόμασε “δίαιτα 5:2”, επειδή για πέντε ημέρες της εβδομάδας το άτομο τρώει κανονικά, ενώ τις άλλες δύο περιορίζει τις θερμίδες σε μόλις 500-600 ανά ημέρα.

Αυτό το πλάνο είναι στην πραγματικότητα περισσότερο ένα πρότυπο διατροφής παρά μια δίαιτα αδυνατίσματος. Δεν υπάρχουν συγκεκριμένες απαιτήσεις σχετικά με το ποιες τροφές πρέπει να τρώει κανείς, αλλά μόνο για το πότε επιτρέπεται να τρώει.

Πολλοί άνθρωποι βρίσκουν αυτό τον τρόπο διατροφής πιο εύκολο να τον ακολουθήσουν σε σύγκριση με μια παραδοσιακή δίαιτα περιορισμένων θερμίδων.

Πώς να κάνετε τη δίαιτα 5:2

Η δίαιτα 5:2 είναι πολύ απλό να εξηγηθεί. Για πέντε ημέρες την εβδομάδα, μπορείτε να φάτε κανονικά και δεν έχετε να ανησυχείτε για τον περιορισμό των θερμίδων. Αυτό δεν σημαίνει βέβαια ότι θα είναι καλό να τρώτε υπερβολικά. Απλά ότι μπορείτε να τρώτε ό,τι θέλετε μέσα στα λογικά, καθημερινά πλαίσια διατροφής.

Στη συνέχεια, κατά τις άλλες δύο ημέρες, πρέπει να μειώσετε την πρόσληψη θερμίδων σας στο ένα τέταρτο των ημερήσιων αναγκών σας. Αυτό είναι περίπου 500 θερμίδες ανά ημέρα για τις γυναίκες και 600 για τους άνδρες.

Μπορείτε να επιλέξετε οποιεσδήποτε δύο ημέρες της εβδομάδας επιθυμείτε, εφόσον υπάρχει τουλάχιστον μία ενδιάμεση ημέρα που θα τρώτε κανονικά.

Ένας απλός τρόπος να σχεδιάσετε την εβδομάδα σας είναι να νηστεύετε τη Δευτέρα και την Πέμπτη, με 2 ή 3 μικρά γεύματα και να τρώτε κανονικά για το υπόλοιπο της εβδομάδας.

Οφέλη της δίαιτας 5:2 για την υγεία

Υπάρχουν πολύ λίγες μελέτες που έχουν αναλύσει τη δίαιτα 5:2 διατροφή διεξοδικά. Ωστόσο, υπάρχουν πολλές μελέτες σχετικά με τη διαλείπουσα νηστεία γενικά, οι οποίες δείχνουν εντυπωσιακά οφέλη για την υγεία.

Ένα σημαντικό πλεονέκτημα είναι ότι η διαλείπουσα νηστεία φαίνεται να είναι ευκολότερο να την ακολουθήσετε σε σύγκριση με τον συνεχή περιορισμό των θερμίδων.

Μια μελέτη έδειξε ότι η δίαιτα 5:2 οδηγεί σε απώλεια βάρους με αποτελέσματα πολύ παρόμοια με τον τακτικό περιορισμό των θερμίδων. Επιπλέον, η δίαιτα αυτή είναι πολύ αποτελεσματική στη μείωση των επιπέδων της ινσουλίνης και τη βελτίωση της ευαισθησίας στην ινσουλίνη.

Η δίαιτα 5:2 ως “εργαλείο” απώλειας βάρους

Αν θέλετε να χάσετε βάρος, η δίαιτα 5:2 διατροφή μπορεί να είναι πολύ αποτελεσματική, όταν γίνεται σωστά. Αυτό οφείλεται κυρίως στο ότι αυτό το πρότυπο διατροφής σας βοηθά να καταναλώνετε λιγότερες θερμίδες συνολικά.

Ως εκ τούτου, είναι πολύ σημαντικό να μην αντισταθμίζετε τις ημέρες νηστείας τρώγοντας πολύ περισσότερο τις υπόλοιπες ημέρες. Η διαλείπουσα νηστεία δεν προκαλεί μεγαλύτερη απώλεια βάρους από ό,τι ο τακτικός περιορισμός των θερμίδων.

Τούτου λεχθέντος, οι δίαιτες που έχουν ως γενική αρχή τους τη διαλείπουσα νηστεία, παρόμοιες με τη δίαιτα 5:2, έχουν αποδειχτεί πολλά υποσχόμενες σε μια σειρά ερευνών σχετικά με την απώλεια βάρους:

• Μια πρόσφατη έρευνα διαπίστωσε ότι η δίαιτα νηστείας προκαλεί απώλεια βάρους της τάξης του 3-8% κατά τη διάρκεια 3-24 εβδομάδων.
• Στην ίδια μελέτη, οι συμμετέχοντες έχασαν 4-7% της περιμέτρου της μέσης τους, πράγμα που σημαίνει ότι έχασαν πολύ λίπος από την περιοχή της κοιλιάς.
• Η διαλείπουσα νηστεία προκαλεί πολύ μικρότερη μείωση στη μυϊκή μάζα από ότι η απώλεια βάρους με τον συμβατικό περιορισμό των θερμίδων.

Η διαλείπουσα νηστεία είναι ακόμη πιο αποτελεσματική όταν συνδυάζεται με άσκηση.

Η Ίρμα, που έφτασε στην κατηγορία 5 στην κλίμακα Σαφίρ-Σίμπσον, είναι ο κυκλώνας αυτής της κατηγορίας με τη μεγαλύτερη διάρκεια που έχει καταγραφεί ποτέ σε όλον τον κόσμο, σύμφωνα με τη γαλλική μετεωρολογική υπηρεσία (Meteo France). Ο κυκλώνας συνοδευόταν από ανέμους ταχύτητας 295 χιλιομέτρων την ώρα επί περισσότερες από 33 ώρες. Ο Χαϊγιάν συνοδευόταν από ανέμους ίδιας ταχύτητας, αλλά μόνο για 24 ώρες. «Τέτοια ένταση με τόση διάρκεια δεν την έχουμε ξαναδεί ποτέ στον κόσμο» από την εποχή που ξεκίνησαν οι δορυφορικές παρατηρήσεις, πριν από 50 χρόνια, είπε η μετεωρολόγος Ετιέν Καπικιάν στο Γαλλικό Πρακτορείο.

Τι σημαίνει η έκφραση «μάτι του κυκλώνα»

Συνήθως η έκφραση χρησιμοποιείται μεταφορικά. Και τις περισσότερες φορές με λάθος τρόπος. Μάτι του κυκλώνα είναι το κέντρο του κυκλώνα. Στο σημείο αυτό επικρατεί νηνεμία (δηλαδή έλλειψη ανέμων ή πολύ ήπιοι άνεμοι). Το μάτι ενός κυκλώνα έχει συνήθως διάμετρο 30 – 65 χιλιομέτρων. Γύρω από το μάτι του κυκλώνα είναι το λεγόμενο «eyewall», ένας δακτύλιος με κεραυνούς, αστραπές και πολύ ισχυρούς ανέμους, που ουσιαστικά πρόκειται για τα πλέον ακραία καιρικά φαινόμενα που «κουβαλά» ένας κυκλώνας. Αυτό είναι που προκαλεί τις μεγάλες καταστροφές και όχι το μάτι. Στις πιο ήπιες καταιγίδες, το μάτι δεν είναι σαφώς οριοθετημένο. Για την ακρίβεια, όσο πιο ισχυρός ο κυκλώνας, τόσο πιο ξεκάθαρα όρια έχει το σημείο που ονομάζεται μάτι του κυκλώνα.

Ποια είναι η διαφορά του κυκλώνα από τον τυφώνα, τον ανεμοστρόβιλο και την τροπική καταιγίδα;

Ανεμοστρόβιλος – Κυκλώνας – Τυφώνας: Είναι όλα ήδη καταιγίδων. Αυτό που ποικίλει είναι η ένταση και κυρίως το πού εκδηλώνονται. Ο ανεμοστρόβιλος χρησιμοποιείται για φαινόμενα στις περιοχές του Ατλαντικού, της Καραϊβικής του κεντρικού και νοτιοανατολικού Ειρηνικού. Τυφώνας εκδηλώνεται στον Ειρηνικό. Κυκλώνες ονομάζουν τα φαινόμενα αυτά στον κόλπο της Βεγγάλης και την Αραβική Θάλασσα. Αν εκδηλώνεται σε τροπική ζώνη, ονομάζεται τροπικός κυκλώνας ή καταιγίδα (πχ σε περιοχές της Ινδίας και τον Ινδικό Ωκεανό).

Ένταση: Μια καταιγίδα ονομάζεται τροπική όταν οι άνεμοι που πνέουν έχουν ένταση άνω των 63 χλμ/ ώρα. Γίνεται ανεμοστρόβιλος, τυφώνας ή κυκλώνας όταν οι άνεμοι ξεπερνούν τα 119 χλμ/ωρα σε ταχύτητα. Υπάρχουν 5 βασικές διαβαθμίσεις ανάλογα με την ένταση των ανέμων. Η υψηλότερη διαβάθμιση είναι η 5 όπου οι άνεμοι ξεπερνούν τα 249 χλμ/ώρα.

Κατεύθυνση: Αν εκδηλώνονται στο βορρά ή στον ισημερινό στριφογυρίζουν αντίθετα από τη φορά των δεικτών του ρολογιού ενώ αν εκδηλώνονται στο νότο στριφογυρίζουν με τη φορά του ρολογιού.

Εποχή: Στον Ατλαντικό και τον κεντρικό Ειρηνικό, εποχή των τυφώνων είναι από την 1η Ιουνίου μέχρι τις 30 Νοεμβρίου. Στον ανατολικό Ειρηνικό από 15 Μαΐου έως και 30 Νοεμβρίου. Στο βορειοδυτικό Ειρηνικό εκδηλώνονται όλο το χρόνο. Στον κόλπο της Βεγγάλης σε δυο περιόδους: από τον Απρίλιο μέχρι τον Ιούνιο και από το Σεπτέμβριο ως το Νοέμβριο.

Πού εκδηλώνονται οι περισσότεροι: Ακριβώς εκεί που χτύπησε ο Χαϊγιάν το 2013, στο βορειοδυτικό Ειρηνικό. Κάθε χρόνο εκδηλώνονται κατά μέσο όρο 27 μείζονες καταιγίδες. Στον Ατλαντικό αντίστοιχα εκδηλώνονται 11 τυφώνες κατά μέσο όρο το χρόνο.

Ποιος βαφτίζει τους κυκλώνες και τους τυφώνες;

Ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός. Το όνομα καθενός εξαρτάται από την περιοχή που χτυπά – παίρνει όνομα… τοπικό! Όταν ένας τυφώνας προκαλέσει πολλά θύματα ή καταστροφές, όπως πχ ο Κατρίνα το 2005 στη Νέα Ορλεάνη, τότε δεν δίδεται ξανά το ίδιο όνομα σε άλλον. Οι Φιλιππίνες – καθ’ ότι έχουν αρκετούς τυφώνες- έχουν και δικό τους σύστημα ονοματοδοσίας. Δείτε στη συνέχεια την Ίρμα, όπως καταγράφηκε από τη NASA…

Πότε έχει δοκιμαστεί

Η πρώτη έκρηξη βόμβας υδρογόνου έγινε στις 31 Οκτωβρίου (1η Νοεμβρίου τοπική) 1952 στην ατόλη Enewetak, στα Νησιά Μάρσαλ (Marshall) του Ειρηνικού ωκεανού από τις ΗΠΑ. Η έκρηξη εξαέρωσε 80 τόνους εδάφους και είχε 8 μίλια διάμετρο με 27 μίλια ύψος. Στις 12 Αυγούστου στη Σοβιετική Ένωση πραγματοποιείται η πρώτη δοκιμή βόμβας υδρογόνου. Το πιο ισχυρό πυρηνικό όπλο αυτού του τύπου που χρησιμοποιήθηκε ποτέ ήταν μια βόμβα πυρηνικής σύντηξης, η Tsar Bomba, που δοκιμάστηκε από τη Σοβιετική Ένωση στο νησί Νόβαγια Ζεμλιά του Βόρειου Παγωμένου Ωκεανού στις 30 Οκτωβρίου 1961. Η ισχύς της ισοδυναμούσε με 57.000.000 τόνους ΤΝΤ. Εξερράγη 4 χλμ πάνω από το έδαφος. Μπορούσε να προκαλέσει εγκαύματα 3ου βαθμού σε απόσταση 100 χλμ, ενώ η δόνηση από την έκρηξη έγινε αισθητή μέχρι και τη Φινλανδία. Η βόμβα ζύγιζε 27 τόνους.

Η έκρηξη της Tsar Bomba

Στις 24 Αυγούστου του 1968, πραγματοποιήθηκε στην ατόλη της Φανγκατάουφα, στο σύμπλεγμα της Μουρουρόα στον νότιο Ειρηνικό, η πρώτη ατμοσφαιρική δοκιμή της γαλλικής βόμβας υδρογόνου, σηματοδοτώντας την είσοδο της Γαλλίας στην ομάδα των πέντε πυρηνικών δυνάμεων. Η βόμβα, η οποία εξερράγη αναρτημένη σε αερόστατο σε ύψος 600 μέτρων από την ατόλη, είχε διαστάσεις αυτοκινήτου και ως εκ τούτου ήταν δύσχρηστη σαν όπλο. Άνοιξε όμως το δρόμο για την κατασκευή των πυρηνικών κεφαλών που θα εξόπλιζαν τους γαλλικούς πυρηνικούς πυραύλους. Στις διαμαρτυρίες των κρατών της περιοχής γι’ αυτήν την «μεγαλειώδη επιστημονική, τεχνική και βιομηχανική επιτυχία», όπως τη χαρακτήρισε ο στρατηγός Σαρλ ντε Γκωλ, το Παρίσι απάντησε ότι τα φαινόμενα απατούν και ότι μόλις τρεις ώρες μετά το ολοκαύτωμα ήταν απόλυτα ασφαλής η επίσκεψη στην ατόλη.

Σπάνιες λήψεις από τη γαλλική βόμβα υδρογόνου

Τι είναι η βόμβα υδρογόνου

Η βόμβα υδρογόνου είναι ένα σύγχρονο θερμοπυρηνικό όπλο που η λειτουργία του βασίζεται στη σύντηξη πυρήνων βαρέων ισοτόπων του υδρογόνου (δευτερίου και τριτίου) σε πυρήνες ηλίου. Κατά τη σύντηξη αυτή παράγεται τεράστια ποσότητα ενέργειας που συνοδεύεται από μεγάλο θερμικό κύμα, ωστικό κύμα και ραδιενεργό ακτινοβολία.

Η υδρογονοβόμβα, όπως επίσης λέγεται, αναπτύχθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’50 και από τις δύο πλευρές του τότε Ψυχρού πολέμου, και μέχρι σήμερα αποτελεί ένα από τα ισχυρότερα όπλα μαζικής καταστροφής στον πλανήτη. Γνωστή διεθνώς και ως H-Bomb (Hydrogen Bomb), συγκριτικά είναι 100 έως και 1.000 φορές πιο καταστροφική απ’ ό,τι μια απλή ατομική βόμβα σχάσης.

Ο πυρήνας μιας υδρογονοβόμβας αποτελείται από άτομα δευτερίου και τριτίου, τα οποία είναι βαρέα ισότοπα του υδρογόνου. Για την πυροδότηση μιας υδρογονοβόμβας προαπαιτείται μια μικρότερη έκρηξη σχάσης δηλαδή μιας μικρής ατομικής βόμβας, συνήθως πλουτωνίου, η οποία λαμβάνει χώρα στο περίβλημα του πυρήνα υδρογόνου. Αυτή η πρώτη έκρηξη αυξάνει την θερμοκρασία του πυρήνα σε 100 εκατομμύρια Βαθμούς Κελσίου οδηγώντας έτσι σε σύντηξη το δευτέριο και το τρίτιο, παράγοντας άτομα ηλίου και νετρόνια με ταυτόχρονη έκλυση τεράστιων ποσοτήτων ενέργειας.

Η καταστροφική της ισχύ μεγιστοποιείται από την ενέργεια των απελευθερωμένων νετρονίων, τα οποία σε συνδυασμό με τις υψηλές θερμοκρασίες είναι σε θέση να αντιδράσουν ακόμα και με τα πιο αδρανή ραδιενεργά υλικά όπως το απεμπλουτισμένο ουράνιο, πράγμα αδύνατο σε μικρότερες ενεργειακές συνθήκες. Αυτό το κύμα ενέργειας υπερδιπλασιάζει την απόδοση της βόμβας αφήνοντας παράλληλα πίσω του και τις μακροχρόνιες επιπτώσεις του με την δημιουργία ραδιενεργών καταλοίπων.

H ενέργεια που απελευθερώνεται από μια βόμβα υδρογόνου είναι αρκετές κλίμακες ισχυρότερη σε σχέση με την ατομική βόμβα. Σύμφωνα με τους ειδικούς, οι βόμβες υδρογόνου μπορούν να εξαφανίσουν ολόκληρες πόλεις με μια έκρηξη.

Αξίζει να σημειωθεί ότι οι βόμβες σε Χιροσίμα και Ναγκασάκι ήταν ατομικές κι ότι, μέχρι στιγμής, δεν έχουν χρησιμοποιηθεί βόμβες υδρογόνου σε πόλεμο.

Τα επεισόδια εμφανίζονται πιο συχνά στα δάκτυλα των χεριών και ξεκινούν μετά από έκθεση στο κρύο ή κάποια δυνατή συγκίνηση. Το χρώμα των δακτύλων που προσβάλλονται αλλάζει ανάλογα με τη φάση του αγγειόσπασμου: λευκό στην αρχική φάση του σπασμού, κυανό όταν ξεκινάει η λύση του και στο τέλος κατά την διαστολή των αγγείων κόκκινο. Η διάρκεια του επεισοδίου μπορεί να είναι από λίγα λεπτά έως ώρες. Εκτός από την αλλαγή του χρώματος τα επεισόδια μπορεί να συνοδεύονται από πόνο.

Η διάγνωση γίνεται συνήθως από την κλινική εξέταση και τη λήψη ενός καλού ιστορικού. Εάν υπάρχει υποψία συνδρόμου Raynaud πρέπει να αναζητηθεί η αιτιολογία: τραυματισμός λόγω επαγγέλματος ή απασχόλησης ( πιάνο, δακτυλογραφία, κομπρεσέρ…), συστηματική νόσος (σκληρόδερμα, λύκος…), αιματολογικές παθήσεις, λήψη φαρμάκων, αρτηριοπάθεια κτλ.

Ανάλογα με την περίπτωση μπορεί να χρειαστεί αιματολογική ή άλλη εργαστηριακή αξιολόγηση. Για τον έλεγχο της μικροκυκλοφορίας μπορεί επίσης να φανεί χρήσιμη η τριχοειδοσκόπηση.

Η θεραπεία του φαινομένου Raynaud ξεκινάει από την εξάλειψη των παραγόντων προδιάθεσης όπως η διακοπή του καπνίσματος, η καταπολέμηση του άγχους, η αποφυγή του κρύου. Η φαρμακευτική αγωγή όταν κρίνεται απαραίτητη, περιλαμβάνει τους αναστολείς ασβεστίου, την πεντοξυφυλλίνη και σπανιότερα τις προσταγλανδίνες.

Επιστήμονες από την Αυστρία κατέληξαν σε αυτό το συμπέρασμα εξετάζοντας 632 κολυμβητές όλων των ηλικιών (από 4 έως 84 ετών), που πήγαιναν τακτικά σε δημόσιες πισίνες.

Το 76% από τους συμμετέχοντες βρέθηκαν να έχουν τουλάχιστον μία «φακίδα» στην ίριδα (κατά μέσο όρο είχαν 5, αν και κάποιοι εθελοντές είχαν δεκάδες), συνήθως και στα δύο μάτια.

Στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων, οι άνδρες και οι γυναίκες με φακίδες ήταν μεσήλικες ή ηλικιωμένοι και είχαν ιστορικό πολλών, σοβαρών ηλιακών εγκαυμάτων στη διάρκεια της ζωής τους, καθώς και εμφανείς δερματικές βλάβες (π.χ. κηλίδες στα χέρια) εξαιτίας της υπερβολικής έκθεσής τους στον ήλιο.

Ειδικότερα, τα στοιχεία της έρευνας έδειξαν ότι φακίδες στα μάτια είχαν άτομα μεγαλύτερης ηλικίας (μέση ηλικία τα 42 έτη, έναντι 28 ετών που ήταν η μέση ηλικία των εθελοντών χωρίς φακίδες στα μάτια), πολλά από τα οποία είχαν πάθει πάνω από 10 σοβαρά ηλιακά εγκαύματα με φουσκάλες στη διάρκεια της ζωής τους (31% όσων είχαν φακίδες στα μάτια, έναντι 19% όσων δεν είχαν).

Επιπρόσθετα, το 26% των εθελοντών με φακίδες στα μάτια είχαν δερματικές βλάβες από τον ήλιο (έναντι του 11% των εθελοντών δίχως φακίδες), ενώ το 72% των ατόμων με φακίδες στα μάτια είχαν και χαρακτηριστικές ακτινικές κηλίδες στα χέρια (ανήκουν στα λεγόμενα σημάδια του ήλιου), έναντι του 45% όσων δεν είχαν φακίδες.

«Οι φακίδες της ίριδας είναι πολύ συνηθισμένες και υπολογίζεται ότι εμφανίζονται περίπου στο 60% των ενηλίκων» αναφέρει ο χειρουργός-οφθαλμίατρος Δρ Αναστάσιος-Ι. Κανελλόπουλος, MD, καθηγητής Οφθαλμολογίας Πανεπιστημίου Νέας Υόρκης, NYU Medical School. «Αν και η ονομασία τους θυμίζει τις φακίδες του δέρματος, στην πραγματικότητα είναι εντελώς διαφορετικές. Οι δερματικές φακίδες είναι ομάδες μελανοκυττάρων που υπερπαράγουν τη χρωστική ουσία μελανίνη. Οι φακίδες της ίριδας, όμως, είναι μικρές αποικίες άτυπων μελανοκυττάρων τα οποία αναπτύσσονται στην επιφάνεια της ίριδας και παρουσιάζουν διαφορές ως προς την ικανότητά τους να συνθέτουν μελανίνη».

Παρότι οι φακίδες της ίριδας είναι εξαιρετικά συχνές, λίγα είναι γνωστά για την αιτιοπαθογένειά τους. Αυτό όμως που έχει παρατηρηθεί είναι ότι εμφανίζονται περισσότερο στους ανθρώπους μεγάλης ηλικίας παρά στους νεαρούς ενήλικες, καθώς και ότι δεν έχουν κακόηθες δυναμικό (δηλαδή δεν εξελίσσονται σε καρκίνο).

Ειδικά στη χώρα μας, «οι φακίδες της ίριδας είναι λιγότερο διακριτές στους περισσότερους άνδρες και γυναίκες, επειδή έχουμε πολύ μεγάλα ποσοστά ατόμων με σκούρα χρώματα ίριδας, σε αντίθεση με το κλινικό δείγμα που μελέτησαν οι συνάδελφοι στην Αυστραλία» προσθέτει ο Δρ Κανελλόπουλος. «Μολονότι, δε, οι φακίδες εμφανίζονται στο εσωτερικό των ματιών, δεν αλλάζουν την αρχιτεκτονική της ίριδας και έτσι δεν προκαλούν συμπτώματα. Συνήθως περνούν εντελώς απαρατήρητες από το άτομο που τις έχει, έως ότου τις παρατηρήσει κάποιος άλλος και τον ενημερώσει γι’ αυτές».

Η νέα έρευνα, η οποία δημοσιεύθηκε στο πλέον έγκριτο οφθαλμολογικό επιστημονικό περιοδικό Investigative Ophthalmology & Visual Science, επιβεβαίωσε ότι οι φακίδες της ίριδας εμφανίζονται λιγότερο συχνά σε όσους έχουν σκουρόχρωμα μάτια, ενώ έδειξε ότι είναι σπανιότερες και σε όσους λαμβάνουν επαρκή μέτρα ηλιοπροστασίας –όχι ειδικά για τα μάτια, αλλά γενικότερα για το σώμα τους.

«Η χρήση γυαλιών για διόρθωση διαθλαστικών ανωμαλιών της όρασης (π.χ. μυωπία), φακών επαφής ή γυαλιών ηλίου δεν συσχετίστηκε με την παρουσία φακίδων στην ίριδα, ενώ αντίθετα σχετίστηκε η λήψη γενικών μέτρων ηλιοπροστασίας» εξηγεί ο Δρ Κανελλόπουλος. «Αυτό δεν είναι και τόσο παράλογο, δεδομένου ότι κανένα μέτρο ηλιοπροστασίας από μόνο του δεν είναι τόσο αποτελεσματικό όσο η ταυτόχρονη υιοθέτηση πολλών μέτρων μαζί (το να φοράει, για παράδειγμα, κάποιος γυαλιά ηλίου και να κυκλοφορεί κάτω από τον καυτό ήλιο του μεσημεριού, δεν είναι εξίσου προστατευτικό για τα μάτια με το να φοράει τα γυαλιά ηλίου και να κάθεται στη σκιά)».

Τη σημασία του ήλιου στην ανάπτυξη των φακίδων στην ίριδα κατέδειξε και ένα άλλο εύρημα της νέας έρευνας, το οποίο αφορά τη θέση ανάπτυξής τους. Όπως διαπιστώθηκε, οι φακίδες δεν αναπτύσσονται απ’ άκρη σ’ άκρη της ίριδας, αλλά ανομοιόμορφα, με συνηθέστερη θέση εμφάνισης το κάτω και έξω τεταρτημόριό της, δηλαδή το κατώτερο τμήμα της που βρίσκεται μακριά από τη μύτη. «Αυτό ίσως οφείλεται στο ότι το βλέφαρο και η μύτη σκιάζουν καλύτερα τα ανώτερα και το κάτω έσω τεταρτημόριο της ίριδας» εκτιμά ο Δρ Κανελλόπουλος.

Σε κάθε περίπτωση, «η ίριδα είναι ένας από τους ιστούς του σώματος με τη μεγαλύτερη έκθεση στον ήλιο καθ’ όλη τη διάρκεια της ζωής» τονίζει. «Και μολονότι δεν ξέρουμε ακόμα σε τι ποσοστό ακριβώς ευθύνεται η ηλιακή ακτινοβολία για οφθαλμοπάθειες όπως ο καταρράκτης ή η εκφύλιση της ωχράς κηλίδας, η κοινή λογική λέει πως σε ανθρώπους με πολλές φακίδες στην ίριδα οι οποίες υποδηλώνουν υψηλή αθροιστική έκθεση στον ήλιο, οι πιθανότητες εμφάνισης τέτοιων παθήσεων πιθανώς είναι αυξημένες. Επομένως, οι φακίδες της ίριδας μπορεί να αποτελούν χρήσιμη ένδειξη επικείμενου κινδύνου –κάτι που φυσικά πρέπει να εξεταστεί σε επόμενες έρευνες».

Διαβάστε επίσης:

Με ποιες σοβαρές παθήσεις συνδέονται οι φακίδες στα μάτια

Οι πιο συχνοί μυϊκοί σπασμοί είναι εκείνοι των σκελετικών μυών και είναι συνήθως οφείλονται σε υπερβολική καταπόνηση, αφυδάτωση και σε ανισορροπία ηλεκτρολυτών. Ο σπασμός συμβαίνει απότομα, είναι επώδυνος, αλλά και, συνήθως, σύντομος. Μπορεί να βρείτε ανακούφιση με το ήπιο τέντωμα των μυών.

Αν οι μυϊκοί σπασμοί είναι ιδιαίτερα επώδυνοι, αν δεν υποχωρούν, ή εάν επαναλαμβάνονται συχνά, θα πρέπει να ενημερώσετε το γιατρό σας για πιθανές υποκείμενες αιτίες.

Οι λείοι μύες που βρίσκονται εντός των τειχών των κοίλων οργάνων (όπως το παχύ έντερο) μπορεί να πάθουν σπασμό, προκαλώντας έντονο πόνο. Αυτός ο πόνος ονομάζεται κολικός, που σημαίνει ότι “έρχεται και φεύγει”. Παραδείγματα τέτοιων πόνων περιλαμβάνουν τις κράμπες, τη διάρροια, τον πόνο της χοληδόχου κύστης και του πόνου από την αποβολή πέτρας στα νεφρά.

Μια ειδική μορφή μυϊκών σπασμών είναι οι λεγόμενες δυστονίες, που προκαλείται από πιθανή ανωμαλία στις χημικές ουσίες, οι οποίες συμβάλλουν στην μετάδοση των σημάτων στον εγκέφαλο. Παραδείγματα δυστονιών περιλαμβάνουν το ραιβόκρανο και τον βλεφαρόσπασμο. Η θεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει φαρμακευτική αγωγή για την αποκατάσταση των επιπέδων των νευροδιαβιβαστών στα φυσιολογικά επίπεδα και ενέσεις Botox για να παραλύσει ο ερεθισμένος μυς και να σταματήσουν οι σπασμοί.

Μυϊκοί σπασμοί: ΟΛΕΣ οι πιθανές αιτίες

Υπάρχει μια ποικιλία αιτίων για τους μυϊκούς σπασμούς και, κάθε μία από αυτές, εξαρτάται από τους παράγοντες προδιάθεσης, από το μέρος του σώματος που εμπλέκεται και από το περιβάλλον στο οποίο είναι εκτεθειμένο το σώμα.

Οι μυϊκοί σπασμοί μπορεί να συμβούν, όταν ένας μυς έχει καταπονηθεί υπερβολικά, ή εάν έχει παραμείνει στην ίδια θέση για παρατεταμένη χρονική περίοδο. Αυτό που συμβαίνει είναι, ότι το μυϊκό κύτταρο ξεμένει από ενέργεια και υγρά, υπερδιεγείρεται και συρρικνώνεται. Αυτό σπασμός μπορεί να περιλαμβάνει μέρος ενός μυός, το σύνολο των μυών, ή ακόμη και γειτονικούς μυς.

Η καταπόνηση ως αιτία των σκελετικών μυϊκών σπασμών εμφανίζονται συχνά σε αθλητές που κάνουν έντονη άσκηση σε θερμό περιβάλλον. Αυτό είναι επίσης ένα κοινό πρόβλημα με τους εργαζόμενους στις κατασκευές ή σε άλλες δουλειές που απαιτούν εργασία σε ζεστό περιβάλλον. Συνήθως, οι μυϊκοί σπασμοί θα συμβούν στους μεγάλους μυς, που “σηκώνουν” και το μεγαλύτερο φορτίο.

Ασκήσεις που δεν τις συνηθίζετε μπορεί επίσης να επιφέρουν μυϊκούς σπασμούς. Για παράδειγμα οι κοιλιακοί μυϊκοί σπασμοί μπορεί να συμβούν, όταν το άτομο αποφασίζει να αρχίσει να κάνει έντονη γυμναστική στους κοιλιακούς μυς.

Οι μυϊκοί σπασμοί στο χέρι και τα δάχτυλα παρομοίως προκαλούνται από την παρατεταμένη χρήση των μικρών μυών του χεριού, κάτι που συμβαίνει συχνά σε συγγραφείς.

Είναι κοινή πεποίθηση ότι η αφυδάτωση και η εξάντληση των ηλεκτρολυτών στον οργανισμό οδηγεί σε μυϊκούς σπασμούς και κράμπες. Τα μυϊκά κύτταρα απαιτούν αρκετό νερό, γλυκόζη, νάτριο, κάλιο, ασβέστιο και μαγνήσιο για να επιτρέψουν στις πρωτεΐνες να εισέλθουν στο εσωτερικό τους και να λειτουργούν κανονικά. Αν κάτι από αυτά είναι σε έλλειψη, τότε μπορεί τα κύτταρα ερεθίζονται και δημιουργούνται μυϊκοί σπασμοί.

Η αθηροσκλήρωση, ή στένωση των αρτηριών (περιφερική αρτηριακή νόσος) μπορεί επίσης να οδηγήσει σε μυϊκό σπασμό και κράμπες και πάλι λόγω ανεπαρκούς παροχής αίματος και θρεπτικών ουσιών στον μυ. Η περιφερική αρτηριακή νόσος μπορεί να μειώσει τη ροή του αίματος στα κάτω άκρα, προκαλώντας πόνο στα πόδια, όσο στέκεστε, περπατάτε, ή τρέχετε.

Οι νυχτερινές κράμπες στα πόδια και το σύνδρομο ανήσυχων ποδιών θεωρούνται ένας τύπος διαταραχής του ύπνου, ο οποίος σχετίζεται με τους μυϊκούς σπασμούς.

Ο χρόνιος πόνος στον λαιμό και την πλάτη μπορεί να οδηγήσει σε επαναλαμβανόμενους μυϊκούς σπασμούς. Μεγάλες μυϊκές ομάδες συνθέτουν τον κορμό, συμπεριλαμβανομένου του αυχένα, του θωρακικού τοιχώματος, της πλάτης (ραχιαίοι), των χεριών και των ποδιών. Οι σπασμοί σε αυτούς τους μυς μπορεί να είναι αποτέλεσμα κάποιου τραυματισμού, ή μπορεί να αναπτυχθούν με την πάροδο του χρόνου, λόγω αρθριτικών αλλαγών στην σπονδυλική στήλη. Συστημικές ασθένειες όπως ο διαβήτης, η αναιμία (χαμηλά ερυθρά αιμοσφαίρια), η νεφρική νόσος, τα προβλήματα του θυρεοειδούς και άλλα ορμονικά ζητήματα είναι επίσης πιθανές αιτίες μυϊκών σπασμών.

Παθήσεις του νευρικού συστήματος, όπως η πλάγια αμυοτροφική σκλήρυνση, η σκλήρυνση κατά πλάκας και κάποια βλάβη του νωτιαίου μυελού, μπορεί να προκαλέσουν μυϊκό σπασμό.

Οι λείοι μύες μπορεί επίσης να πάθουν σπασμούς. Όταν μια κοίλη δομή γεμάτη αέρα ή υγρό πιέζεται από το μυϊκό σπασμό, προκαλείται έντονος πόνος, αφού το υγρό ή ο αέρας δεν μπορούν να συμπιεστούν. Για παράδειγμα, οι λείοι μυς στο εντερικό τοίχωμα μπορεί να πάθουν σπασμούς, προκαλώντας κύματα πόνου, που ονομάζεται κολικός.

Όταν πέτρες στα νεφρά αποβάλλονται μέσω του ουροποιητικού συστήματος, οι λείοι μυς που είναι στα τοιχώματα του ουρητήρα (που συνδέει το νεφρό με την ουροδόχο κύστη) μπορεί πάθουν σπασμό και προκαλέσουν έντονο πόνο. Συχνά αυτός ο τύπος πόνου συσχετίζεται με ναυτία και έμετο και ονομάζεται κολικός του νεφρού.

Οι μύες που περιβάλλουν τον οισοφάγο μπορεί να πάθουν σπασμό, όταν ερεθιστούν ελέω οισοφαγίτιδας, ή γαστροοισοφαγικής παλινδρόμησης.

Η διάρροια μπορεί να συσχετιστεί με κολικό πόνο, όπου οι μύες εντός του τοιχώματος του παχέος εντέρου παθαίνουν σπασμούς λίγο πριν από μια υδαρή κένωση.

Οι κράμπες της εμμηνόρροιας στις γυναίκες συμβαίνουν όταν τα τοιχώματα στην μήτρα συσπώνται δυνατά.

Οι στεφανιαίες αρτηρίες που τροφοδοτούν τον καρδιακό μυ με αίμα έχουν επίσης λείους μυς μέσα στα τείχη τους, που μπορεί να πάθουν σπασμούς. Αυτό μπορεί να προκαλέσει πόνο στο στήθος, ο οποίος διακρίνεται από τον πόνο της στεφανιαίας νόσου (όπου η συσσώρευση πλάκας επιφέρει στένωση των αρτηριών). Ο στεφανιαίος σπασμός των αρτηριών εμφανίζεται συχνά σε καπνιστές, ή σε εκείνους που έχουν υψηλά επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα.

Δυστονίες είναι κινητικές διαταραχές, όπου ομάδες μυών συσπώνται δυναμικά και προκαλούν συστροφή. Οι ανεξέλεγκτες επαναλαμβανόμενες κινήσεις και η ανικανότητα να διατηρηθεί μια κανονική στάση σώματος μπορεί να είναι το αποτέλεσμα αυτού του τύπου μυϊκών σπασμών. Τα συμπτώματα μπορεί να είναι πολύ ήπια αρχικά, αλλά σταδιακά εξελίσσονται και γίνονται πιο συχνά και έντονα. Οι μυϊκοί σπασμοί αυτού του τύπου περιλαμβάνουν το ραιβόκρανο (όπου ο μυς του αυχένα παθαίνει σπασμό και κάνει το κεφάλι να γέρνει προς τη μία πλευρά), τον βλεφαροσπασμό (όπου υπάρχει ανεξέλεγκτο άνοιγμα-κλείσιμο των βλεφάρων) και τη δυστονία του λάρυγγα που επηρεάζει τους μυς οι οποίοι ελέγχουν την ομιλία.

Οι δυστονίες μπορεί να προκληθούν από αφύσικη λειτουργία χημικών νευροδιαβιβαστών στο μέρος του εγκεφάλου που ονομάζεται βασικά γάγγλια. Αυτές οι χημικές ουσίες (σεροτονίνη, ντοπαμίνη, ακετυλοχολίνη και GABA) απαιτούνται για να γίνεται σωστά η αποστολή μηνυμάτων μεταξύ των εγκεφαλικών κυττάρων, που ξεκινούν με σύσπαση μυών. Τα συμπτώματα δυστονίας μπορεί να εμφανιστούν και ως επιπλοκή εγκεφαλικού επεισοδίου.