Καταθέσεις, μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια και ασφαλιστήρια συμβόλαια των δανειοληπτών των οποίων το δάνειο (στεγαστικό, καταναλωτικό και επιχειρηματικό) έχει καταγγελθεί, θα βρεθούν στο ραντάρ των τραπεζών, καθώς αλλαγές που θα γίνουν στο θεσμικό πλαίσιο ενεργής διαχείρισης των μη εξυπηρετούμενων δανείων, το αργότερο τον Μάιο, θα επιτρέψουν για πρώτη φορά την ανταλλαγή των εν λόγω δεδομένων μεταξύ των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Το σκανάρισμα της κινητής περιουσίας θα αφορά, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, αποκλειστικά και μόνο τα καταγγελμένα δάνεια, το σύνολο των οποίων ξεπερνά σήμερα τα 45 δισ. ευρώ.
Η πρόσβαση των τραπεζών στις καταθέσεις αφορά τους λογαριασμούς που διατηρούν οι εν λόγω δανειολήπτες στο ελληνικό τραπεζικό σύστημα και όχι στις ξένες τράπεζες. Κι αυτό με το επιχείρημα ότι μία τέτοια εξέλιξη θα δρούσε ανασταλτικά στην επιστροφή των καταθέσεων τόσο από ιδιώτες, όσο και από επιχειρήσεις.
Έως σήμερα το θεσμικό πλαίσιο δεν επιτρέπει σε μία τράπεζα να δει την κινητή περιουσία που διατηρούν οι πελάτες της σε άλλο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα, κάτι που ήδη εφαρμόζεται σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Αντίθετα, η μόνη ενημέρωση που έχουν αφορά τα δάνεια των πελατών, τα οποία βρίσκονται στη βάση δεδομένων του Τειρεσία.
Ο στόχος
Η άρση του απορρήτου για τα καταγγελμένα δάνεια κρίνεται, σύμφωνα με τραπεζικές πηγές, απαραίτητη στο πλαίσιο της ενίσχυσης των εργαλείων μείωσης των μη εξυπηρετούμενων δάνειων, με στόχο την αποκάλυψη των στρατηγικά κακοπληρωτών, οι οποίοι είναι αρκετοί και «κρύβονται» ως επί το πλείστον σε δύο κατηγορίες δανείων: Στα στεγαστικά, σε αυτά που έχουν χορηγηθεί προς τους ελεύθερους επαγγελματίες και λιγότερο, αλλά σε ικανοποιητικό βαθμό, στα καταναλωτικά.
«Υπάρχουν και στα μεγάλα επιχειρηματικά δάνεια, αλλά σε σχέση με το χαρτοφυλάκιο των στεγαστικών, το ποσοστό (σ.σ. των στρατηγικά κακοπληρωτών) είναι πολύ μικρότερο», αναφέρουν οι ίδιες πηγές και προσθέτουν: «Η άρση του τραπεζικού απορρήτου για όσα δάνεια έχουν καταγγελθεί, θα συμβάλει σε σημαντικό βαθμό στη μείωση των κόκκινων δανείων. Έχουμε εντοπίσει δεκάδες χιλιάδες περιπτώσεις δανειοληπτών, οι οποίοι έχουν κόκκινο δάνειο σε μία τράπεζα και υψηλές καταθέσεις στην απέναντι. Αυτό πρέπει να σταματήσει. Όταν μπορείς να εξυπηρετείς τις υποχρεώσεις σου, πρέπει να το πράττεις».
Μία δεξαμενή στην οποία υπάρχει μεγάλη μάζα στρατηγικά κακοπληρωτών είναι σύμφωνα με τους τραπεζίτες ο νόμος Κατσέλη, όπου εκτιμάται ότι 48.000 από τους 160.000 δανειολήπτες που έχουν ενταχθεί στις προστατευτικές διατάξεις έχουν κινητή περιουσία και δεν πληρώνουν.
Υπάρχουν όμως και καταγγελμένα δάνεια, οι κάτοχοι των οποίων δεν διαθέτουν κινητή περιουσία (καταθέσεις, μετοχές, αμοιβαία κεφάλαια και ασφαλιστήρια συμβόλαια), όπως εξηγούν οι ίδιες πηγές. «Τα δάνεια αυτά είτε θα ρυθμιστούν ανάλογα με την οικονομική κατάσταση του δανειολήπτη και εδώ έρχονται να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα οι νέου τύπου ρυθμίσεις που ήδη δίνουν οι τράπεζες, είτε το ακίνητο/εγγύηση, εφόσον υπάρχει, θα δοθεί εθελοντικά στην τράπεζα ή θα βγει στον πλειστηριασμό», επισημαίνουν.
Τα καταγγελμένα δάνεια ανέρχονται:
* Συνολικά σε 45 δισ. ευρώ και αποτελούν σχεδόν το μισό των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων.
* Τα καταγγελμένα δάνεια των νοικοκυριών διαμορφώνονται στα 19,4 δισ. ευρώ, εκ των οποίων 11,37 δισ. ευρώ είναι στεγαστικά που αντιστοιχούν και 8,2 δισ. ευρώ καταναλωτικά.
* Τα καταγγελμένα δάνεια των επιχειρήσεων ανέρχονται σε 26 δισ. ευρώ και αποτελούν σχεδόν 1 στα 2,5 μη εξυπηρετούμενα επιχειρηματικά δάνεια. Από αυτά, τα 16 δισ. ευρώ είναι δάνεια μικρών, μεσαίων και μεγάλων επιχειρήσεων, 9,5 δισ. ευρώ ανήκουν σε ελεύθερους επαγγελματίες και πολύ μικρές εταιρείες και 300 εκατ. ευρώ στον τομέα της ναυτιλίας.
