Η παλαιολιθική δίαιτα, γνωστή επίσης ως δίαιτα paleo, του ανθρώπου των σπηλαίων ή του μπέικον, στηρίζεται στην άποψη ότι τα σώματά μας λειτουργούν καλύτερα, όταν τρώμε όπως οι πρόγονοί μας.
Πολλά από τα πιο διάσημα μοντέλα μάλιστα, ορκίζονται ότι είναι η μοναδική δίαιτα που έχει αποτέλεσμα.
Ισχυρό επιχείρημα των υποστηρικτών της δίαιτας paleo, είναι ότι χρόνιες παθήσεις, όπως οι αλλεργίες, η παχυσαρκία και ο καρκίνος, έχουν εμφανιστεί τα νεότερα χρόνια επειδή τα σώματά μας δεν είναι γενετικά προγραμματισμένα να καταναλώνουν δημητριακά, όσπρια και γαλακτοκομικά, τροφές που προστέθηκαν στην διατροφή των ανθρώπων κατά την γεωργική επανάσταση.
Το να ακολουθεί κάποιος την παλαιολιθική δίαιτα, συνεπάγεται να στηρίζει τη διατροφή του σε αυτά που έτρωγαν οι άνθρωποι σε προϊστορικές εποχές, συμπεριλαμβανομένου του κρέατος, των ψαριών και των λαχανικών.
Οι ειδικοί έχουν αναλύσει τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα για να σας βοηθήσουν να αποφασίσετε αν η δίαιτα paleo είναι κατάλληλη για εσάς.
Πλεονεκτήματα
Έμφαση στα λαχανικά
Το σημαντικότερο πλεονέκτημα της δίαιτας είναι ότι εστιάζει στην κατανάλωση πολλών λαχανικών. Μόλις το 9% των Αμερικανών τρώνε τη συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα λαχανικών, δηλαδή 2-3 φλιτζάνια, σύμφωνα με το Κέντρο Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων των ΗΠΑ.
Έρευνες έχουν δείξει ότι τα άτομα που τρώνε περισσότερα λαχανικά έχουν μικρότερο κίνδυνο καρκίνου, καρδιακών παθήσεων, εγκεφαλικού επεισοδίου, διαβήτη και άλλων παθήσεων. Σύμφωνα με μελέτη του 2014, οι άνθρωποι που τρώνε επτά ή περισσότερες μερίδες λαχανικών την ημέρα, έχουν 42% μικρότερο κίνδυνο να πεθάνουν από οποιαδήποτε αιτία μέσα στα επόμενα οκτώ χρόνια.
Περισσότερες μη επεξεργασμένες τροφές
Η πλειονότητα των επεξεργασμένων τροφών δεν πληρούν τις προδιαγραφές της δίαιτας paleo, επειδή περιέχουν τεχνητά συστατικά, γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς και συντηρητικά. Ένα από τα πλεονεκτήματά της είναι ότι βασίζεται στην κατανάλωση άπαχου κρέατος, ξηρών καρπών σπόρων, φρέσκων φρούτων και λαχανικών, αποθαρρύνοντας την κατανάλωση επεξεργασμένων τροφών που τείνουν να περιέχουν περισσότερο αλάτι και περισσότερη ζάχαρη.
Μπορείτε να φάτε όσο θέλετε
Ένα άλλο πλεονέκτημα της διατροφής paleo είναι ότι περιορίζει τα είδη των τροφών, αλλά όχι την ποσότητα. Πολλοί άνθρωποι ακολουθούν πιστά το συγκεκριμένο διατροφικό πρόγραμμα επειδή τους αρέσει η απουσία περιορισμών. Έτσι αισθάνονται ότι έχουν μεγαλύτερη ελευθερία συγκριτικά με τις παραδοσιακές δίαιτες.
Παίρνετε λιγότερες θερμίδες
Σύμφωνα με τη δίαιτα paleo, οι άνθρωποι μπορούν να τρώνε όποτε πεινάνε και δεν περιορίζονται ως προς την ποσότητα της τροφής, πολλοί όμως καταλήγουν να καταναλώνουν λιγότερες θερμίδες ούτως ή άλλως. Σουηδική μελέτη του 2007 διαπίστωσε ότι οι συμμετέχοντες μείωσαν την ημερήσια πρόσληψη θερμίδων κατά 300 έως 900 θερμίδες όταν ακολουθούσαν την δίαιτα paleo. Αυτό οφείλεται στο γεγονός ότι όλα τα τρόφιμα που υποδεικνύει η δίαιτα είναι συνήθως πιο χορταστικά αλλά και φτωχότερα σε θερμίδες από τα επεξεργασμένα τρόφιμα.
Σαφές πλαίσιο
Μελέτη του 2009 συνέκρινε τέσσερις διαφορετικούς τύπους δίαιτας σε βάθος πενταετίας και διαπίστωσε ότι είχαν παρόμοιο βαθμό αποτελεσματικότητας, γεγονός που υποδηλώνει ότι ανεξάρτητα από τις ιδιαιτερότητες μιας δίαιτας, ένα από τα κλειδιά της επιτυχίας είναι η ύπαρξη πλάνου.
Μειονεκτήματα
Δίνει έμφαση στις πρωτεΐνες ζωικής προέλευσης
Το μεγαλύτερο μειονέκτημα της δίαιτας είναι ότι δίνει υπερβολική έμφαση στις ζωικές πρωτεΐνες. Κάποια είδη κρέατος είναι πλούσια σε λιπαρά και χοληστερόλη, συμβάλλοντας στην αύξηση του κινδύνου αθηροσκλήρωσης και κατά συνέπεια εγκεφαλικού, εμφράγματος, καρδιακής ανεπάρκειας και καρδιακής νόσου, κύριας αιτίας θανάτου ανδρών και γυναικών.
Απαγορεύει δημητριακά και όσπρια
Εάν κάποιος δεν έχει τροφικές αλλεργίες, τα δημητριακά και τα όσπρια αποτελούν υγιεινή συνιστώσα μια ισορροπημένης διατροφής. Πολλές μελέτες επιβεβαιώνουν ότι η κατανάλωση δημητριακών ολικής αλέσεως και οσπρίων συμβάλλει στη μείωση του κινδύνου καρδιακών παθήσεων και στη βελτίωση του ελέγχου της γλυκόζης του αίματος.
Τα δημητριακά ολικής αλέσεως και τα όσπρια αποτελούν βασική πηγή φυτικών ινών, οι οποίες υποστηρίζουν την καρδιά και την υγεία του εντέρου. Η μη πρόσληψη αρκετών ινών μπορεί να οδηγήσει σε δυσκοιλιότητα, υπερβολική κατανάλωση τροφής και κόπωση. Μακροπρόθεσμα, οι άνθρωποι που δεν λαμβάνουν αρκετές ίνες έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου, καρκίνου και καρδιακών παθήσεων.
Οι άνθρωποι σταματάνε πιο συχνά τις περιοριστικές δίαιτες
Μελέτες δείχνουν ότι όσο πιο περιοριστική είναι μια δίαιτα, τόσο πιο πιθανό είναι να τη διακόψει κάποιος. Ο αποκλεισμός τροφών δημιουργεί στα άτομα ένα αίσθημα αποτυχίας και συχνά καταλήγουν σε απαγορευμένες τροφές.
Οι ειδικοί τονίζουν ότι οι περισσότερες δίαιτες –έως και 90%- αποτυγχάνουν και συχνά κάνουν περισσότερο κακό παρά καλό, καθώς οι άνθρωποι επαναπροσλαμβάνουν όλο το βάρος ή και περισσότερο. Το καλύτερο που μπορείτε να κάνετε είναι να εστιάζετε στην κατανάλωση περισσότερων λαχανικών και λιγότερο επεξεργασμένων τροφών, αντί να ακολουθείτε μια περιοριστική δίαιτα.
Κίνδυνος ανεπάρκειας ασβεστίου και βιταμίνης D
Ο αποκλεισμός των γαλακτοκομικών προϊόντων συνεπάγεται τον περιορισμό στην πρόσβαση κύριων πηγών ασβεστίου και βιταμίνης D, στοιχεία απαραίτητα για την υγεία των οστών σας. Το ασβέστιο είναι επίσης σημαντικό για τα νεύρα, την καρδιά και τη μυϊκή λειτουργία. Εάν οι μύες δεν λαμβάνουν αρκετό ασβέστιο, μπορεί το άτομο να παθαίνει κράμπες ή να αισθάνεται αδυναμία και τελικά να αναπτύξει χρόνιο πόνο.
Παρότι τα γαλακτοκομικά δεν είναι η μόνη πηγή ασβεστίου, η πλειοψηφία των γαλακτοκομικών προϊόντων περιέχει επίσης βιταμίνη D που συμβάλλει στην απορρόφηση ασβεστίου. Η μη λήψη επαρκούς ποσότητας ασβεστίου και βιταμίνης D αυξάνει τον κίνδυνο οστεοπόρωσης, ραχίτιδας και καταγμάτων.
Απαγορεύει πολλές τροφές
Βασικό μειονέκτημα της δίαιτας paleo είναι ότι απαγορεύει πολλές τροφές. Πολλοί ειδικοί τάσσονται ενάντια στη συγκεκριμένη δίαιτα επειδή αποκλείει ομάδες τροφών. Είναι πολύ δύσκολο κάποιος να λάβει όλες τις θρεπτικές ουσίες που χρειάζεται όταν παραλείπονται ολόκληρες ομάδες τροφίμων. Η καλύτερη διατροφή είναι η ισορροπημένη διατροφή σε συνδυασμό με την κατάλληλη άσκηση.
