Για τις φετινές φορολογικές δηλώσεις θεωρείται δύσκολο να υπάρξει «συμμόρφωση» προς την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας αναφορικά με τη δυνατότητα χωριστής υποβολής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος από συζύγους. Παρ’ όλα αυτά, όσοι θέλουν άμεσα να χωρίσουν φόρους και επιστροφές, μπορούν να το κάνουν με την υποβολή αίτησης στην εφορία τους, όπως διευκρινίζουν φοροτεχνικοί.
Το ΣτΕ με απόφασή του δικαίωσε φορολογούμενο ο οποίος είχε ζητήσει από την εφορία του, για το φορολογικό έτος 2016 και μετά, να μπορεί να υποβάλλειξεχωριστή φορολογική δήλωση, να εκδίδεται ξεχωριστό εκκαθαριστικό και να μη γίνονται μεταξύ τους συμψηφισμοί. Έκρινε ότι μπορεί ο φορολογούμενος να υποβάλλει αυτοτελώς δήλωση φόρου περί του εισοδήματός του.
Την απόφαση αυτή μελετούν διεξοδικά οι αρμόδιες υπηρεσίες της Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ), πριν καταλήξουν σε προτάσεις αλλαγής των ισχυουσών διατάξεων νόμου προς την πολιτική ηγεσία. Αρμόδιες πηγές σημειώνουν πως η απόφαση εξετάζεται και η προσαρμογή θα γίνει σε χρόνο που είναι «διοικητικά εφικτός», επισημαίνοντας πιθανά προβλήματα ως προς την αποτύπωση οικογενειακών δαπανών -και τη μοιρασιά τους- ή την κάλυψη τεκμηρίων.
Με βάση τα ισχύοντα σήμερα, οι έγγαμοι υποχρεούνται να υποβάλουν κοινή φορολογική δήλωση, ενώ αντίθετα όσοι έχουν υπογράψει σύμφωνο συμβίωσης έχουν τη δυνατότητα να επιλέξουν εάν θα υποβάλουν ή όχι κοινή δήλωση.
Τα μεγαλύτερα προβλήματα από την κοινή δήλωση απορρέουν όταν ο ένας σύζυγος δικαιούται επιστροφή φόρου και στον έτερο προκύπτει έξτρα φόρος, γεγονός το οποίο φέρνει συμψηφισμό και «γκρίνια» σε ορισμένες περιπτώσεις, ή όταν οι ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις του ενός μπορούν να μπλοκάρουν την έκδοση φορολογικής ενημερότητας του άλλου.
Αντίθετα η κοινή δήλωση συμφέρει τα ζευγάρια όταν ένας από τους δύο πιάνεται στην παγίδα των τεκμηρίων ή ένας εκ των δύο δεν καλύπτει τις απαιτούμενες δαπάνες με πλαστικό χρήμα για να καλύψει το αφορολόγητο.
Στην περίπτωση των τεκμηρίων, ο/η σύζυγος μπορεί να καλύψει με τα εισοδήματά του τη διαφορά που προκύπτει για να μην επιβαρυνθεί ο άλλος, ενώ στις δαπάνες μέσω πλαστικού χρήματος, εάν καλύπτεται το απαιτούμενο ποσό δαπανών από οποιονδήποτε εκ των δύο συζύγων, το τυχόν πλεονάζον ποσό κατά την εκκαθάριση μεταφέρεται στον άλλο σύζυγο για τυχόν κάλυψη του ελάχιστα απαιτούμενου ποσού δαπανών του.
Αίτηση στην εφορία
Όπως επισημαίνουν φοροτεχνικοί και σήμερα οι σύζυγοι μπορούν να «κόψουν στα δύο» το εκκαθαριστικό τους με μια αίτηση στην εφορία.
Κάθε έγγαμος μπορεί να ζητήσει με αίτησή του στην εφορία τον διαχωρισμό του εκκαθαριστικού σε δύο ξεχωριστές πράξεις, ώστε οι οφειλόμενες δόσεις να αφορούν τα εισοδήματα εκάστου συζύγου και να μην καταβάλλονται από κοινού. Έτσι, ο κάθε σύζυγος έχει τη δυνατότητα να καταβάλει αυτό που του αναλογεί, χωρίς προηγούμενο συμψηφισμό των φορολογικών αποτελεσμάτων.
Επίσης με την υποβολή αίτησης, δίνεται η δυνατότητα, η επιστροφή φόρου που δικαιούται ο ένας εκ των συζύγων να μη συμψηφιστεί με τις οφειλές του άλλου συζύγου.
Αντίστοιχα, με αίτηση στην εφορία μπορεί να προκύψει και διαχωρισμός χρεών, ώστε να αρθούν τα εμπόδια έκδοσης φορολογικής ενημερότητας.
Σήμερα, σε περίπτωση που ένας εκ των συζύγων έχει χρέη στην εφορία, φορολογική ενημερότητα εκδίδεται μόνο σε περίπτωση που η οφειλή ρυθμιστεί ή εξοφληθεί. Το ίδιο ισχύει και για τον σύζυγο του οφειλέτη, ο οποίος όμως με μια κατάθεση αίτησης διαχωρισμού χρεών μπορεί να ξεπεράσει τον σκόπελο.