Ένα συναρπαστικό αρχαιολογικό αίνιγμα σχετικά με το λείψανο ενός άνδρα του Μεσαίωνα φαίνεται πως έλυσαν αρχαιολόγοι στην Ιταλία.
Όπως αναφέρεται σε δημοσίευμα του Science Alert, o επίμαχος σκελετός βρέθηκε σε μια νεκρόπολη τον Λογγοβάρδων (ή Λομβαρδών) στη βόρεια Ιταλία και θεωρείται πως ανάγεται στον 6ο με 8ο αιώνα μΧ. Εκατοντάδες σκελετοί βρέθηκαν θαμμένοι εκεί, ενώ ανακαλύφθηκαν και άλλα ευρήματα, όπως ένα ακέφαλο άλογο και αρκετοί σκύλοι.
Ωστόσο, ο συγκεκριμένος σκελετός ξεχώριζε: Επρόκειτο για έναν άνδρα 40-50 ετών, το δεξί χέρι του οποίου ήταν ακρωτηριασμένο στο μέσο του πήχη.
Οι αρχαιολόγοι, με επικεφαλής την Ιλεάνα Μικαρέλι του Πανεπιστημίου Σαπιέντσα στη Ρώμη, διαπίστωσαν πως το χέρι είχε χαθεί λόγω τραύματος από χτύπημα. Δεν ήταν δυνατόν να διαπιστωθούν περαιτέρω λεπτομέρειες, και οι ερευνητές εκτιμούν πως ίσως να επρόκειτο για ακρωτηριασμό λόγω ιατρικών αιτίων (όπως πχ ένα κάταγμα που δεν θεραπευόταν) ή για απώλεια σε κάποια μάχη, δεδομένης της πολεμικής κουλτούρας των Λογγοβάρδων.
Ωστόσο, περαιτέρω εξέταση έδειξε πως τα άκρα του οστού είχαν ίχνη βιο-μηχανικής πίεσης: Ανασχηματισμός των δύο οστών για τη δημιουργία κάλου και άκανθας στην ωλένη. Αυτά τα ίχνη συνάδουν με το είδος πίεσης μπορεί να εφαρμοζόταν από ένα προσθετικό.
This Medieval Italian Man Replaced His Amputated Hand With a Weapon https://t.co/OgJjIJMq0y
— ScienceAlert (@ScienceAlert) April 13, 2018
Η υπόθεση αυτή υποστηρίζεται και από άλλα στοιχεία: Τα δόντια του δείχνουν πολύ μεγάλη φθορά, και ειδικά στη δεξιά πλευρά- υποδεικνύοντας πως πιθανότατα να τα χρησιμοποιούσε για να δένει τα λουριά που κρατούσαν το προσθετικό στη θέση του. Σχετικά ίχνη παρουσίαζε και ο ώμος του.
Επίσης, οι άλλοι νεκροί άνδρες είχαν τα χέρια τους και τα όπλα τους δίπλα στον κορμό τους- αλλά ο συγκεκριμένος διέφερε, καθώς είχε το δεξί του χέρι λυγισμένο στον αγκώνα και ακουμπισμένο κατά μήκος του κορμού του. Δίπλα ήταν ένα μαχαίρι, με τη λαβή στην ίδια ευθεία με το χέρι, στη θέση όπου θα βρισκόταν ο καρπός του- ενώ επίσης βρέθηκε και μια «αγκράφα» και ίχνη οργανικού υλικού σε αποσύνθεση (κατά πάσα πιθανότητα δέρμα).
Αυτό φαίνεται να υποδεικνύει ότι υπήρχε ένα δερμάτινο κάλυμμα πάνω από το ακρωτηριασμένο χέρι, μια αγκράφα για «κλείδωμα» και ένα μαχαίρι πάνω στο κάλυμμα- δεδομένης της κατάστασης του οστού, φαίνεται πως ο άνδρας έζησε για πολύ καιρό μετά την απώλεια του χεριού του. Όλα αυτά φαίνονται να δείχνουν ότι ο άνδρας αντικατέστησε το χέρι του με ένα προσθετικό με μαχαίρι– παραπέμποντας ενδεχομένως σε εικόνες σκληροτράχηλων ηρώων της λογοτεχνίας του φανταστικού ή σε φουτουριστικά «cyborgs» (ανθρώπους με μηχανικά τμήματα ή υβρίδια ανθρώπου- μηχανής σαν αυτά που βλέπει κανείς στον κινηματογραφικό «Εξολοθρευτή») της επιστημονικής φαντασίας.
Όπως αναφέρουν οι ερευνητές, είναι ιδιαίτερα αξιοσημείωτο το ότι ο Λογγοβάρδος αυτός επιβίωσε μετά την απώλεια του χεριού του σε μια εποχή τόσο πριν τα αντιβιοτικά. «Όχι μόνο προσαρμόστηκε πολύ καλά στην κατάστασή του, το έκανε με ένα αντικείμενο που προέκυψε από την κουλτούρα του, μαζί με αξιοσημείωτη στήριξη από την κοινωνία του» έγραψε η ομάδα των ερευνητών στο paper, που δημοσιεύτηκε στο Journal of Anthropological Sciences.